بررسی تطبیقی نظریه ملا صدرا و اسپینوزا دربار? «انسان اخلاقی»
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
- نویسنده پریچهر میری
- استاد راهنما رضه رضازاده علیرضا حسن پور
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1391
چکیده
اندیشه و آرزوی دست یابی به «انسان اخلاقی» همواره ذهن بسیاری از اندیشمندان و فلاسفه را به خود مشغول می-داشته است. ملا صدرا و اسپینوزا دو فیلسوف متعلق به دو بافت متفاوت فکری- فرهنگی در باب انسان اخلاقی اندیشیده اند. در این پژوهش تلاش شده تا به جنبه های مختلفی از آراء این دو پرداخته شود. مباحث مربوط به پایان نامه در چهار فصل تنظیم شده است. در فصل اول خاستگاه تاریخی نظریه انسان اخلاقی طرح شده است. در فصل دوم نظریه اخلاقی ملا صدرا و اسپینوزا بر اساس سه نظریه معروفِ غایت گرایی، وظیفه گرایی و فضیلت گرایی بررسی شده است؛ سپس در فصل سوم دیدگاه های این دو فیلسوف در مورد فضائل شرح و تبیین شده است. در فصل پایانی نقش متافیزیک در نظریه اخلاقی ملا صدرا و اسپینوزا مورد پژوهش قرار گرفته است. مهمترین شاخصه انسان اخلاقی ملا صدرا و اسپینوزا وجه دینی(معنویت) است. هر دو میان اخلاقی زیستن و خدا باوری پیوندی ناگسستنی ایجاد می کنند. انسان اخلاقی در الگوی فکری ملا صدرا در اوج خود به دلیل درک حضور همه جانبه خدا و دریافت نگاه نابی که بر او دارد اغلب رنگ عارفانه به خود می گیرد و پس از طی سفرهای چهارگانه به فناء فی الحق می رسد. وی در جای جای آثارش به بررسی صفات این انسان می پردازد و در این جستجو تا جایی پیش می رود که انسان اخلاقی را به مقام وصل خداوندی می رساند. اسپینوزا نیز انسانی را به تصویر می کشد که سراسر عشق عقلانی به خداست و نام او را «انسان آزاد» می نهد. انسانی که مفاهیمی مانند آزادی، قانون و ایمان بر او حکم فرما می شود. مومنانه زیستن و توجه به عقل که می تواند به کسب فضائل مختلف روی آورد را از جمله وجوه مشترک این دو فیلسوف می توان به شمار آورد.
منابع مشابه
نتایج اخلاقی و حقوقی نظریه فلسفی اسپینوزا
مبانی فلسفی و کلامی می تواند نتایج متعددی در حوزه های مختلف داشته باشد. در این نوشتار چگونگی تأثیر فلسفه اسپینوزا در حقوق جزائی و کیفر جرائم مورد بحث قرار خواهد گرفت. برای این منظور ابتدا باید نظریه فلسفی اسپینوزا و نیز تأثیر آ ن در اخلاق و تکلیف مورد بحث قرار گیرد، آنگاه بر اساس فلسفه، فلسفة اخلاق اسپینوزا به فلسفه حقوق کیفری از دیدگاه او بپردازیم. اسپینوزا فیلسوفی جبری و منکر اختیار انسان اس...
متن کاملنتایج اخلاقی و حقوقی نظریه فلسفی اسپینوزا
مبانی فلسفی و کلامی می تواند نتایج متعددی در حوزه های مختلف داشته باشد. در این نوشتار چگونگی تأثیر فلسفه اسپینوزا در حقوق جزائی و کیفر جرائم مورد بحث قرار خواهد گرفت. برای این منظور ابتدا باید نظریه فلسفی اسپینوزا و نیز تأثیر آ ن در اخلاق و تکلیف مورد بحث قرار گیرد، آنگاه بر اساس فلسفه، فلسفة اخلاق اسپینوزا به فلسفه حقوق کیفری از دیدگاه او بپردازیم. اسپینوزا فیلسوفی جبری و منکر اختیار انسان اس...
متن کاملپژوهشی تطبیقی درباره انسان از دیدگاه مولوی و اسپینوزا
انسان موجودی است که از دیرباز توجه اندیشمندان را به خویش معطوف ساخته و از جهات گوناگون مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است. عرفا و فلاسفه نیز، هر کدام به این موضوع پرداختهاند، لیکن دستیابی به تعریفی که تفاوتهای لفظی و ظاهری آنان را در این حوزه خاتمه بخشد بس دشوار است. باوجود این، پرداختن به این مسأله برای تقریب دیدگاه اندیشمندانی که دراینباره اندیشیدهاند، لازم و ضروری به نظر میآید....
متن کاملبازسازی دیدگاه ملا صدرا دربارۀ زیبایی و هنرآفرینی
توجه ملا صدرا به حکم فلسفی ابنسینا دربارۀ نحوۀ ادراک وحدت و کثرت و بهکارگیری اصولی همچون اصالت وجود، وحدت وجود، اشتداد وجود، مساوقت صفات کمالی و وجود سبب شده است که ملا صدرا در عرصۀ زیبایی به اصولی همچون اصالت زیبایی، وحدت زیبایی، و اشتداد زیبایی، اگرچه بدون نام بردن صریح از آنها، پایبند گردد. سنخشناسی ملا صدرا از انسانها و توجه به رابطۀ سنخیت میان علت و معلول این اجازه را به ما میدهد ...
متن کاملنظریه کفر در اندیشه ابن عربی و ملا صدرا
چکیده فارسی: در اسلام کمتر موضوعی مثل ایمان و کفر مورد توجه است. بخش عظیمی از قرآن به آن دو و مسائل پیرامون آنها اختصاص دارد. دانشمندان رشته های مختلف علمی نیز به آن دو به صورت موضوعی پرداخته اند؛ ولی این نوشتار در صدد بر آمده است تا آن را به عنوان «نظریه کفر» در اندیشه ابن عربی وملاصدرامورد توجه و تحقیق قرار دهد.ما مستندات و مطالب را جمع آوری و سپس به توصیف، تحلیل، مقایسه و بیان آنها پرداخت...
15 صفحه اولبررسی تطبیقی اختیار انسان در فلسفه اسپینوزا و استاد مطهری
این نوشتار به مقایسه نظریات دو فیلسوف اسلامی و غربی استاد مطهری و اسپینوزا درباره اختیار انسان می پردازد. هر یک از این دو فیلسوف نظریات عمیقی درباره اراده آزاد و اختیار انسان عرضه کرده اند که بررسی تطبیقی این نظریات می تواند در فهم عمیق تر دیدگاه های هر یک از دو منشأ اثر قرار گیرد. هدف این جستار روشن کردن شباهت ها و تفاوت های موجود در دیدگاه های آنان درباره این پرسش ها می باشد که آیا انسان واقع...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023